De mannelijke factor stelt ongeveer 40% van de oorzaken van onvruchtbaarheid voor. In bijna de helft van de koppels met vruchtbaarheidsproblemen is er sprake van een abnormale zaadkwaliteit. Omdat in dergelijke gevallen de kans om op natuurlijke wijze zwanger te worden aanzienlijk daalt, moet de mannelijke factor aandachtig onderzocht worden.

In dit artikel willen we wat dieper ingaan op de ‘mannelijke factor’, zijn oorzaken, diagnose en behandeling.

We beginnen met de verduidelijking van de verschillen tussen onvruchtbaarheid en steriliteit bij mannen. Een man is steriel wanneer hij niet in staat is om een eicel te bevruchten; hij is onvruchtbaar wanneer hij fertiliteitsproblemen heeft, die het moeilijk of onmogelijk maken dat de vrouw een gezonde baby kan krijgen met zijn sperma.

Oorzaken van mannelijke steriliteit gerangschikt van minder vaak naar vaker voorkomend:

• Aandoening van de hypothalamus of hypofyse (1 tot 2%)

In dit geval ligt het probleem bij de productie van de mannelijke hormonen die de mannelijke geslachtsorganen regelen.

• Posttesticulaire defecten (10 tot 20%)

Het probleem van onvruchtbaarheid doet zich voor door een blokkering van de zaadbanen waarlangs de zaadcellen moeten circuleren.

• Testiculaire aandoening (30 tot 40%)

Het gaat om een concreet probleem in het testikel waardoor er om genetische of gezondheidsredenen geen correcte productie van zaadcellen plaatsvindt.

• Idiopathische steriliteit (40 tot 50%)

Dit is wanneer de specifieke oorzaak van de steriliteit niet bekend is. Het kan te maken hebben met wijzigingen in de concentratie, mobiliteit en morfologie van zaadcellen in het sperma.

Het diagnosticeren van de mannelijke factor in een patiënt is uiterst complex.

Daarom is een anamnese nodig (informatie om een medisch dossier samen te stellen), met de familiale en persoonlijke achtergrond, de seksuele gewoonten van het koppel, het gebruik van stoffen die schadelijk zijn voor de vruchtbaarheid zoals alcohol, drugs en tabak, de mogelijke blootstelling aan overmatige warmte of straling, tot een volledig lichamelijk onderzoek om het fenotype, de secundaire seksuele kenmerken, de staat van de penis, prostaat, testikels enz. te analyseren.

Behandelingen bij mannelijke steriliteit:

• Advies over gewoonten en/of situaties die het reproductievermogen beïnvloeden.
• Hormoonbehandeling bij steriliteit van endocriene oorsprong.
• Behandeling met antibiotica in het geval van infectieprocessen.
• Chirurgische behandeling in geval van variocele, obstructieve azoöspermie, cryptozoöspermie enz.

Waaruit bestaat oligospermie?

Oligospermie is de naam voor een lage concentratie aan zaadcellen in het ejaculaat van een man op vruchtbare leeftijd. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beschouwt een concentratie lager dan 15 miljoen zaadcellen per millimeter als oligospermie.

Voor de diagnose moet een semenanalyse plaatsvinden. Daarbij worden met een microscoop de kwantiteit en kwaliteit van de zaadcellen onderzocht (bijvoorbeeld of er problemen zijn met de mobiliteit of een slechte morfologie).

Typen van oligospermie:

• Lichte oligospermie: 14-5 miljoen/ml
• Matige oligospermie: 5-1 miljoen/ml
• Ernstige oligospermie: <1 miljoen/ml

Wat is asthenospermie?

Bij asthenospermie of asthenozoöspermie is er een abnormale mobiliteit van de zaadcellen in het sperma. Er wordt dan een semenanalyse uitgevoerd om de mobiliteit van de zaadcellen te beoordelen volgens hun progressiviteit, vermogen om in rechte lijn te bewegen en snelheid.

Wat noemen we teratozoöspermie?

Wanneer een man in 96% van zijn zaadcellen morfologische wijzigingen vertoont, wordt dit teratozoöspermie (of ’teratospermie’) genoemd.

De ideale morfologie van een zaadcel is: ovalen kop, regelmatige contour, enkele en rechte staart, vaste kern en doorschijnende kleur. Dit alles kan worden geobserveerd in een semenanalyse.

Wat zijn de gevolgen om zwanger te kunnen worden?

• Een slechte morfologie van het sperma maakt het moeilijk voor de zaadcellen om zich juist te verplaatsen en verhindert dus dat ze de eicel van de vrouw bereiken.
• Een zaadcel met verkeerd gevormde kop kan wel bij de eicel komen, maar zal het erg moeilijk hebben om die binnen te dringen en met succes te bevruchten.
• In het geval van een abnormale zaadcel is het tot slot ook erg belangrijk om weten dat er zich vaak herhaalde abortussen voordoen door de genetische schade verbonden aan dit type pathologie.

Het probleem, zowel bij , omdat er geen duidelijke symptomen zoals pijn zijn om ze vast te stellen. Mannen die eraan lijden ontdekken het vaak pas op het moment dat het koppel een kind wil krijgen en ze hun vruchtbaarheid laten testen.

Conclusies:

Mannelijke vruchtbaarheid hangt van veel factoren af en is niet statisch.

De resultaten van de semenanalyse volstaan niet, ze moeten worden geïnterpreteerd samen met andere tests en een persoonlijke klinische evaluatie.

Zaadparameters binnen het betrouwbaarheidsinterval zijn geen garantie voor vruchtbaarheid.

Indien de man kinderen wil krijgen en de medische behandelingen het fertiliteitsprobleem niet kunnen oplossen, moet een beroep worden gedaan op technieken van geassisteerde voortplanting.

Ten slotte herinneren we al wie een gezin wil stichten eraan dat we bij IVF Spain een oplossing hebben voor alle fertiliteitsproblemen die in dit artikel aan bod zijn gekomen, zodat niets u ervan weerhoudt mama of papa te worden. U kunt een informatiegesprek aanvragen door hier te klikken.