We spraken we met dokter Alejandra García-Villalba, gynaecologe en vruchtbaarheidsspecialiste bij IVF-Life Alicante, die zich als gezondheidsspecialiste inzet voor een gezonde levensstijl en sport in het algemeen, over de invloed van sport op de vruchtbaarheid.
Als gezondheidswerkers is bewustmaking van het belang van reproductieve gezondheid een doel dat wij ons moeten stellen. Veel vrouwen zijn zich niet bewust van hoe hun menstruatiecyclus werkt, laat staan van het belang van hun eicelreserve.
Voordelen van sport voor de vruchtbaarheid
Tegenwoordig doen veel vrouwen in de vruchtbare leeftijd aan een of andere vorm van lichaamsbeweging.
In de meeste gevallen is dit zeer gunstig, want lichaamsbeweging levert de essentiële ingrediënten om de goede werking van ons organisme te bevorderen en ons persoonlijk welzijn te vergroten, wat indirect de voortplantingsactiviteit bevordert.
Helpt lichaamsbeweging de vruchtbaarheid?
“Gezonde leefgewoonten hebben een beduidende invloed op onze vruchtbaarheid. Sport heeft veel voordelen voor de gezondheid, een gezonde voeding en matige lichaamsbeweging hebben zowel direct als indirect een positieve invloed op de vruchtbaarheid van een koppel,”
licht dokter Alejandra García-Villalba toe
- Het verbetert de bloedsomloop: lichaamsbeweging verbetert de bloedsomloop en de zuurstoftoevoer van de lichaamssystemen tot op celniveau, en verhoogt ook de vorming van cellulaire hormoonreceptorcomplexen.
- Het vermindert stress: sport met mate is een geweldige stressverminderaar. Het is aangetoond dat stress een zeer negatief effect heeft op de vruchtbaarheid en hormonale reacties kan uitlokken die de vruchtbaarheid blokkeren.
- Het verbetert het hormonale evenwicht: regelmatige lichaamsbeweging versterkt de spieren, helpt de menstruatie te reguleren en vermindert premenstruele symptomen.
- Het verhoogt de endorfines: recente studies hebben aangetoond dat onmiddellijk na lichaamsbeweging het endocrien niveau in het bloed aanzienlijk stijgt, en endorfines staan bekend als gelukshormonen, het zijn natuurlijke pijnstillers die depressie en spanningen bestrijden.
“Dit betekent niet dat een sportbeoefenaar in se vruchtbaarder is dan een niet-sporter. Maar door dagelijks matig te sporten, hebben sommige parameters in ons organisme betere waardes, wat de voorwaarden op een grotere vruchtbaarheid bevordert.”
We mogen niet vergeten dat de belangrijkste factor die onze vruchtbaarheid bepaalt, de leeftijd is of de aantasting van het vrouwelijke of mannelijke voortplantingssysteem.
“Zo is een 18-jarig meisje dat maar eens in de twee weken sport waarschijnlijk vruchtbaarder dan een 40-jarige vrouw die drie keer per week sport. Dit is hoofdzakelijk te wijten aan de leeftijd, die een invloed heeft op onze eicelreserve en -kwaliteit.“
Kunnen gezonde gewoonten mijn vruchtbaarheid verbeteren?
Als het op zwanger worden aankomt, is de levensstijl wel degelijk van belang. Het is niet verrassend dat er veel ongezonde gewoonten zijn die conceptie hinderen. Stress, roken, een zittende levensstijl en slechte eetgewoonten zijn allemaal vijanden van de vruchtbaarheid, en ze kunnen inderdaad een negatieve invloed hebben op de reproductieve gezondheid.
Gezond eten en een evenwichtige voedingspatroon kan u niet alleen helpen zwanger te worden, maar het is ook goed voor uw algehele gezondheid.
Het gaat om de inname van voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten en vitamines, en van voeding die foliumzuur bevat. Groenten en fruit horen uiteraard thuis in het dieet, maar ook meer specifieke voedingsmiddelen zoals spinazie. Vette vis maakt ook deel uit van ons dieet. Aan de andere kant moeten we af van cafeïnehoudende dranken zoals koffie en frisdranken.
Vruchtbaarheid en topsport
Er zijn verschillende studies over sport en vruchtbaarheid die intensieve sportbeoefening in verband brengen met een daling van de vruchtbaarheid, zowel bij mannen als bij vrouwen.
Sport op zich bevordert de vruchtbaarheid niet, en intensief sporten kan zelfs contraproductief zijn.
“Als we het over topsporters hebben, hebben we het over mensen die intensief sporten, met periodes van stress als gevolg van de fysieke en mentale eisen die dat met zich meebrengt. Dit kan ertoe leiden dat ze menstruatiestoornissen ontwikkelen.”
Vrouwen en sport
In het geval van vrouwelijke topatleten, kunnen er gevallen zijn van:
- Luteale insufficiëntie. Veel atleten behouden hun menstruatiecyclus en hun vermogen om te ovuleren, maar tijdens de tweede fase van de menstruatiecyclus daalt de progesteronproductie.
Het probleem hiervan is dat een gebrek aan progesteron, het hormoon dat verantwoordelijk is voor een goede innesteling van het embryo, nadelig kan zijn voor de vruchtbaarheid. Zo kunnen we sportvrouwen vinden met mislukte innestelingen of vroege miskramen.
- Uitblijven van de ovulatie. (Amenorroe) In ernstigste gevallen kunnen vrouwelijke atleten hun menstruatiecyclus verliezen en niet in staat zijn zwanger te worden.
Mannen en sport
Bij mannen kan overmatige lichaamsbeweging de kwaliteit en kwantiteit van het sperma beïnvloeden, waardoor ze minder vruchtbaar worden.
Uit onderzoek van de Universiteit van Cordoba blijkt dat de achteruitgang van de kwaliteit van het sperma aanzienlijk is. Volgens de studie is er een negatieve correlatie tussen buitensporige lichaamsbeweging en de reproductieve gezondheid van mannen.
Deze mindere kwaliteit komt tot uiting in een lagere snelheid en morfologie van de zaadcellen, evenals defecten in het DNA. De fragmentatie van het DNA is ernstiger bij topsporters, die een constanter en intenser trainingsritme hebben.
Met technieken zoals het geavanceerd seminogram kan men een DNA-fragmentatietest van het sperma uitvoeren om deze afwijkingen op te sporen.
Het moederschap uitstellen
U weet ongetwijfeld dat vrouwen in ons land steeds later moeder worden.
“Sociale en economische factoren brengen vrouwen in de vruchtbare leeftijd ertoe het krijgen van kinderen uit te stellen. Hetzelfde geldt voor topsportsters, die, als zij besluiten moeder te worden, hun carrière een tijdje moeten onderbreken en dan weer opnieuw moeten beginnen. Wat meer inspanning en opoffering vraagt. “
Nu competitie steeds veeleisender wordt, moeten veel vrouwen door al deze beslissende factoren overwegen of zij hun sportcarrière voortzetten dan wel moeder worden.
Tegenwoordig zijn er behandelingen zoals het behoud van vruchtbaarheid die deze vrouwen helpen hun eicellen te laten invriezen op het beste moment van hun carrière, om in de toekomst moeder te kunnen worden.
Mag ik sporten als ik met een vruchtbaarheidsbehandeling ben begonnen?
Tijdens een vruchtbaarheidsbehandeling rijzen er altijd veel vragen. Een daarvan is of lichaamsbeweging raadzaam is.
In het algemeen wordt lichte lichaamsbeweging aanbevolen, zoals wandelen, yoga of zwemmen. Dit soort lichaamsbeweging mag tijdens de hele stimulatieperiode van de eierstokken worden gedaan.
Anderzijds is het zinvol heel intensieve lichamelijke inspanning te vermijden, omdat er een risico bestaat op een follikelruptuur, een torsie van de eierstokken en/of buikpijn.
Daarom worden sporten waarin men aan schokken wordt blootgesteld zoals aerobics, cricket, spinning, paardrijden, trampolinespringen en competitie- en contactsporten afgeraden tijdens de laatste fase van de stimulatie, voorafgaand aan de eierstokpunctie.
Kennis is macht
” Zichtbaarheid geven aan onvruchtbaarheid, taboes doorbreken en voorlichting geven over begrippen als eicelreserve en reproductieve gezondheid behoren tot onze taken als gezondheidswerkers”
besluit dokter Alejandra García-Villalba.
Bij IVF-Life Alicante zijn we ons bewust van de hoeveelheid informatie waaraan we op het internet worden blootgesteld. Het is daarom van belang duidelijk te maken dat u, alvorens een beslissing te nemen, een deskundige in de sector dient te raadplegen om eventuele twijfels weg te nemen. Wij pleiten voor personalisering en aanpassing aan elk geval en elke persoonlijke omstandigheid.
En als u een topatleet bent, aarzel dan niet om contact op te nemen met onze specialisten voor een gedetailleerd medisch onderzoek van uw reproductieve gezondheid en om te beoordelen welke behandeling het meest geschikt is voor uw specifieke geval.
Misschien bent u ook geïnteresseerd in
