Wist u dat endometriose en onvruchtbaarheid met elkaar verband kunnen houden?
Endometriose is een van de redenen waarom een vrouw niet zwanger kan worden. De hevige menstruatiepijn waar veel vrouwen aan lijden is een stille ziekte die in 30-50% van de gevallen kan leiden tot onvruchtbaarheid. We praten met de specialisten van IVF-Life over endometriose en zwangerschap.
Wat is endometriose?
Endometriose is een veel voorkomende chronische goedaardige ziekte. Volgens gynaecologische deskundigen treft het ongeveer 15% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd.
Het bestaat uit het verschijnen van endometriumweefsel buiten de baarmoeder en is een van de redenen waarom vrouwen niet zwanger kunnen worden.
Er kan onderscheid worden gemaakt tussen verschillende graden van endometriose: minimaal, mild, matig en ernstig. Bij geassisteerde voortplanting worden ze respectievelijk aangeduid als stadia I, II, III en IV.
In het eerste stadium zijn er oppervlakkige verklevingen en implantaten in de eierstok en in het laatste stadium zijn de implantaten diep en nemen de endometriomen een groot deel van de eierstok in beslag. In veel gevallen zijn de verklevingen stevig en reiken ze tot buiten het voortplantingskanaal.
Het belangrijkste symptoom is pijn, vooral tijdens de menstruatie. Hoewel er nog geen genezing is gevonden, zijn er verschillende behandelingen om de symptomen te verminderen, van pijnstillers tot chirurgie. Het is ook heel belangrijk te weten dat vrouwen die eraan lijden vruchtbaarheidsproblemen kunnen hebben.
Oorzaken en gevolgen van endometriose:
Een van de grootste problemen bij endometriose is dat de oorzaken onbekend zijn. Zowel de ontstane laesies als de symptomatologie van endometriosepatiënten zijn behandelbaar en kunnen zelfs verdwijnen.
Toch is het onmogelijk om de oorsprong van de ziekte te bepalen, waardoor de laesie zich mogelijk opnieuw en zelfs herhaaldelijk zal vormen.
Er zijn echter theorieën die de oorzaken van endometriose proberen te verklaren:
- Retrograde menstruatie: Fundamenteel om pathologieën in het kader van baarmoederafwijkingen te verklaren. Volgens deze theorie zouden fragmenten endometrium uit de menstruatieperiode via de buizen in het buikvlies en de eierstokken terechtkomen. Deze fragmenten zouden erin slagen zich in deze weefsels te nestelen, waardoor endometriose ontstaat.
- Coelomische metaplasie: weefsels uit het peritoneale gebied worden omgezet in endometriumweefsel op plaatsen waar dat niet hoort.
- Immunologisch: Storingen op het niveau van het immuunsysteem. Zij zijn er verantwoordelijk voor dat kleine endometriale haarden in verschillende weefsels worden getolereerd en klinische of subklinische endometriose veroorzaken.
Dit zijn theorieën die verklaren waarom 170 miljoen vrouwen wereldwijd aan endometriose lijden. Het onderzoek naar endometriose blijft vooruitgaan.
In Spanje is er ADAEC la Asociación de Afectadas de Endometriosis Crónica Estatal, opgericht door getroffen vrouwen uit heel Spanje, die de ziekte een stem geeft.
Als vruchtbaarheidsspecialisten moeten wij de vrouwen bewust maken van hun gezondheid: menstruatie mag niet hinderlijk zijn en als dat wel het geval is, is er een probleem.
Hoe beïnvloedt endometriose de vruchtbaarheid?
Zoals u weet, treedt endometriose op wanneer het weefsel dat de binnenkant van de baarmoeder bekleedt, buiten de baarmoeder groeit. Tussen 30% en 50% van de gevallen van endometriose veroorzaakt onvruchtbaarheid, dat wil zeggen dat de zoektocht naar een “conventionele” zwangerschap wordt bemoeilijkt.
In termen van voortplantingsgeneeskunde gaan onvruchtbaarheid en endometriose vaak hand in hand. De ziekte kan de vrouw op verschillende manieren beïnvloeden:
- Littekens in de eileiders of eierstokken
- Toxiciteit voor sperma en eieren
- Endometriale veranderingen die de embryo-implantatie beïnvloeden
- Endocriene stoornissen die de kwaliteit van de ovulatie verminderen.
Hoe wordt endometriose opgespoord?
Opsporing is niet gemakkelijk. Gemiddeld doen specialisten er 8 jaar over om de diagnose te stellen. Daarom moet IVF-Life waarschuwen voor het belang van een voorafgaand onderzoek naar de vrouwelijke vruchtbaarheid als u moeder wilt worden.
In het algemeen wordt de definitieve diagnose bevestigd met een vaginale echografie en bij ernstige endometriose met een laparoscopie. Dit is een minimaal invasieve test die cysten (ook wel endometriomen of chocoladecysten genoemd) of de aanwezigheid van bekkenverklevingen kan opsporen.
Er bestaat ook een bloedonderzoek naar het Ca 125 eiwitgehalte. Dit is een tumormarker en kan verhoogd zijn bij bepaalde vormen van kanker en bij andere ziekten zoals endometriose I en II. Het wordt echter niet relevant geacht voor het opsporen van endometriose, aangezien de waarden kunnen worden gewijzigd door de aanwezigheid van vleesbomen, eierstokkanker of de menstruatie zelf.
Hoe kan ik endometriose behandelen als ik zwanger wil worden?
Hoewel het meest voorkomende symptoom menstruatiepijn is, meestal tijdens de menstruatie, is dit niet altijd het geval. Soms zijn de symptomen verwarrend of zelfs afwezig, zoals bij asymptomatische vrouwen. Andere niet-gynaecologische symptomen kunnen buikpijn, rugpijn of pijn bij het plassen zijn.
Artsen kiezen in eerste instantie voor minder invasieve medische behandelingen dan een operatie. Afhankelijk van de mate van endometriose waaraan een vrouw lijdt en haar intentie om zwanger te worden, kan een operatie worden uitgevoerd:
- Behandeling met pijnstillers
- Anticonceptiemiddelen
- Zowel hormonale als niet-hormonale therapieën.
In ieder geval verbeteren alle behandelingen de symptomatologie van veel patiënten. De evolutie van de ziekte is zichtbaar en na analyse van de respons op de behandeling kunnen beslissingen worden genomen.
Anderzijds is chirurgie bedoeld voor vrouwen die niet reageren op de initiële behandeling of vrouwen met andere orgaanbetrokkenheid.
Het is mogelijk dat de vruchtbaarheidsspecialist een laparoscopie aanbeveelt voordat de behandeling wordt gestart om de kans op zwangerschap met endometriose te vergroten.
Ten slotte mogen we de psychologische gevolgen van de ziekte niet vergeten. De levenskwaliteit van veel vrouwen met endometriose wordt aangetast door depressie en angst als gevolg van bekkenpijn.
Het gebrek aan onderzoek en de samenleving zelf, die zich niet bewust is van wat een vrouw met endometriose werkelijk lijdt, leidt soms zelfs tot onvruchtbaarheid.
Welke vruchtbaarheidsbehandelingen kunnen vrouwen met endometriose krijgen?
Afhankelijk van de ernst van de ziekte kunnen geassisteerde voortplantingstechnieken de oplossing zijn om een zwangerschap tot stand te brengen.
Een van de meest succesvolle geassisteerde voortplantingsbehandelingen voor patiënten met endometriose is In Vitro Fertilisatie (IVF) hetzij conventionele IVF, hetzij ICSI. Het is ook de aangewezen optie wanneer kunstmatige inseminatie geen succes heeft opgeleverd.
Wij moeten echter uitleggen dat een operatie tijdens de ingreep gezond weefsel kan beschadigen en tot een verdere verslechtering van de vruchtbaarheid kan leiden. In dergelijke gevallen kan echter een behandeling met eiceldonatie worden toegepast.
Endometriose en zwangerschap
Zwangerschap verbetert de symptomen van endometriose omdat er tijdens de zwangerschap geen menstruatiecyclus is. De afscheiding van hormonen die de ovulatie regelen, wordt stopgezet. In die zin produceren de eierstokken geen oestrogeen en blijven de hormonen die de groei en ontwikkeling van endometriose plaques bevorderen in rust.
Endometriose is een progressieve ziekte die de vruchtbaarheid van de vrouw aantast. Als specialisten raden wij aan de vruchtbaarheid te behouden en een zwangerschap tot stand te brengen wanneer de patiënt dat wenst.
Eicelvitrificatie maakt het mogelijk op een later tijdstip een zwangerschap tot stand te brengen, zelfs als de endometriose is gevorderd en de eierstokreserve heeft aangetast. De patiënte kan haar vruchtbare eicellen behouden vanaf het moment dat bij haar milde of matige endometriose wordt vastgesteld.
Het belang van het opsporen van de ziekte
Het komt vrij vaak voor dat bij vrouwen die naar onze vruchtbaarheidsklinieken komen met problemen om zwanger te worden, de ziekte wordt vastgesteld.
Toch is het mogelijk om met endometriose zwanger te worden. Lidia, een van onze patiënten in Alicante, bereikte haar droom om een gezin te krijgen dankzij IVF na haar operatie voor ernstige endometriose.
Als u een gezin wilt stichten en u weet niet waarom u niet zwanger wordt, kan dat het gevolg zijn van een ziekte als endometriose.
Bespreek uw zaak met onze specialisten in Gynaecologie en Vruchtbaarheid door hier te klikken.
