Tot enkele jaren geleden was onze kennis over adenomyose beperkt. Toch was bekend dat deze ziekte gepaard gaat met hevig bloedverlies en intense menstruatiepijn, en dat de baarmoeder groter wordt dan normaal. Dankzij de vooruitgang op het gebied van echografie kunnen deskundigen tegenwoordig gemakkelijker een diagnose stellen, hoewel het nog steeds een grote uitdaging is.

Deze aandoening van de baarmoeder kan leiden tot het ontstaan van onvruchtbaarheidsproblemen bij vrouwen, aangezien het de innesteling van het embryo kan verhinderen. Dit kan de reden zijn voor herhaalde miskramen.

Wat is adenomyose en wanneer doet dit zich voor?

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie lijdt een op de tien vrouwen aan deze aandoening. Bovendien komt 25% van de gevallen voor bij vrouwen tussen 35 en 50 jaar.

Adenomyose is een ziekte die zich voordoet als het weefsel dat aan de binnenkant van de baarmoeder zit (het endometrium) ook in het spierweefsel van de baarmoeder (het myometrium) voorkomt.

Tijdens de menstruatie wordt dit endometriumweefsel in het myometrium dikker en bloedt het op dezelfde manier als het baarmoederslijmvlies dat op de normale plaats zit. De hormonen die door de eierstokken worden geproduceerd, doen dit weefsel verdikken en afbreken, wat leidt tot hevige pijn en hevige bloedingen.

Hoe maken we onderscheid tussen endometriose en adenomyose?

In meer dan 10 procent van de gevallen, komt adenomyose samen met endometriose voor. Het verband tussen beide is zo groot dat men adenomyose in gynaecologie en reproductieve geneeskunde soms ook interne endometriose noemt.

Om het verschil tussen beide aandoeningen te begrijpen, moet men eerst weten dat de baarmoeder van een vrouw uit twee lagen bestaat:

• Het endometrium of baarmoederslijmvlies, de binnenste laag. Dit is het deel dat zich elke cyclus voorbereid op de innesteling van het embryo. Als dit niet gebeurt, wordt deze laag afgescheiden, wat tot de menstruatie leidt.
• Het myometrium of de baarmoederspierwand. Dit is verantwoordelijk voor de samentrekking van de baarmoeder tijdens de bevalling en de menstruatie.

Op het eerste zicht zijn endometriose en adenomyose twee gelijkaardige ziektes die het weefsel van de baarmoeder en het baarmoederslijmvlies verstoren. Het is echter belangrijk het verschil te maken.

Het voornaamste verschil

Bij endometriose (een van de grootste oorzaken van onvruchtbaarheid bij vrouwen) gebeurt de verplaatsing van het endometriumweefsel buiten de baarmoeder, wat leidt tot ontstekingsletsels in andere organen en wat een natuurlijke zwangerschap bemoeilijkt.

Bij adenomyose verplaatsen de endometriumcellen zich enkel naar het myometrium (de middelste laag die zich bevindt tussen het baarmoederslijmvlies en de buitenste laag van de baarmoeder).

Soorten adenomyose

Naargelang de verspreiding en plaats kunnen we twee soorten adenomyose onderscheiden:

• Focaal:Ook adenomioma genoemd, die tot uiting komt in de vorm van tumoren binnen de baarmoederspierwand.
• Diffuus:Dit komt het meeste voor en tast en groot deel van het myometrium aan, wat ertoe leidt dat de grootte van de baarmoeder excessief toeneemt.

Anderzijds, en naargelang de locatie van het endometriumweefsel in het myometrium, kan men een onderscheid maken tussen oppervlakkige adenomyose en diepe adenomyose.

Voornaamste symptomen van adenomyose

Hoewel deze aandoening gerelateerd is aan een breed scala van symptomen, zijn de meest voorkomende symptomen:

• Pijn in het bekken (in de vorm van een pijnlijke menstruatie, pijn bij het vrijen of chronische pijn in het bekken).
• Metrorragie of bloeding die geen verband houdt met de menstruatie.
• Verslechtering van het voortplantingsvermogen.
• Onvruchtbaarheid.

Vele symptomen van adenomyose kunnen ook bij andere goedaardige gynaecologische aandoeningen voorkomen (zoals endometriose, vleesbomen en baarmoederpoliepen). Dit leidt dikwijls tot verwarring bij de diagnose.

Anderzijds moeten we erop wijzen dat ongeveer 30% van de vrouwen met adenomyose geen symptomen vertonen.

Soorten adenomyose

Naargelang de verspreiding en plaats kunnen we twee soorten adenomyose onderscheiden:

• Focaal: Ook adenomioma genoemd, die tot uiting komt in de vorm van tumoren binnen de baarmoederspierwand.
• Diffuus: Dit komt het meeste voor en tast en groot deel van het myometrium aan, wat ertoe leidt dat de grootte van de baarmoeder excessief toeneemt.

Anderzijds, en volgens de locatie van het endometrioseweefsel in het myometrium, kan men een onderscheid maken tussen oppervlakkige adenomyose en diepe adenomyose.

Hoe wordt de diagnose voor adenomyose gesteld?

Volgens dokter Christos Roukoudis, specialist-gynaecoloog bij IVF-Life Alicante, moet het diagnoseproces van adenomyose beginnen met “het vermoeden van de symptomen door de specialist. Hoewel het stellen van een exacte diagnose een uitdaging kan zijn, kan een bepaalde symptomatologie de expert op de goede weg helpen”.

Beeldvormingstechnieken zijn cruciaal om een goede diagnose te stellen, en op een transvaginale 2D-echografie (en eventueel in 3D) kan men een vergrote baarmoeder waarnemen, zowel op diffuse als lokale wijze.

Dikwijls is het ook nodig een magnetische resonantie te doen om de ziekte te bevestigen.

Hoe beïnvloedt adenomyose de vruchtbaarheid van de vrouw?

Sommige studies tonen aan dat tot 22% van de vrouwen die moeilijk zwanger raken adenomyose hebben. Het staat vast dat de ziekte moeilijkheden in de zwangerschap kan veroorzaken, zoals een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of herhaalde miskramen. Bovendien kan het, in sommige gevallen, ook de innesteling van het embryo in de baarmoeder bemoeilijken, waardoor de ziekte dikwijls in verband wordt gebracht met implantatiefalen.

De groei van het endometriumweefsel dat deze ziekte veroorzaakt, kan worden veroorzaakt door de overmatige hoeveelheid oestrogeen dat het organisme van de vrouw afscheidt. In deze gevallen wordt in het lichaam van de vrouw een hyperestrogene en progesteron-resistente omgeving gegenereerd, die de endometriale ontvankelijkheid wijzigt.

Welke geassisteerde-voortplantingsmethoden zijn aanbevolen voor vrouwen met adenomyose?

In het geval van een vrouw met adenomyose moet de baarmoederholte passend voorbereid worden. Daarom stelt men voor om eerst een stimulatie van de eierstokken te doen. Hiermee kan men eicellen verkrijgen om een in-vitrofertilisatie uit te voeren. De embryo’s met de grootste kans op een goede innesteling worden vervolgens in de baarmoeder van de vrouw geplaatst. Een alternatief is te kiezen voor ovariële cryopreservatie en in een later stadium de passende behandeling te doen.

De toediening van anticonceptiva of oestrogeenreceptormodulatoren vóór de aanvang van een vruchtbaarheidsbehandeling kan de beste optie zijn om de symptomen van deze ziekte te verminderen.

In sommige gevallen dienen patiënten te worden behandeld met agonisten van het gonadotropin-releasing hormone (GnRH), die tijdelijk een toestand kunnen veroorzaken die op de menopauze lijkt.

Het belang van een goede therapeutische strategie

De behandelingsprotocollen voor geassisteerde voortplanting van IVF-Life worden aan de behoeften van elke patiënt aangepast. Tijdens de eerste afspraak met onze specialisten ligt de focus op het stellen van een nauwkeurige diagnose.

Enkel zo kunnen we vanaf het begin vaststellen of deze ziekte verantwoordelijk is voor de onvruchtbaarheid van de patiënt.

Adenomyose is een probleem voor vele vrouwen in de vruchtbare leeftijd en de diagnose ervan komt, net als bij haar “zusje” endometriose, dikwijls veel te laat.

Hoewel adenomyose veel minder voorkomt (bij slechts 1% van de vrouwelijke bevolking), kan elke vrouw deze ziekte hebben. Wat opvalt, is dat velen van hen zich er niet eens van bewust zijn.

Als u vermoedt dat u deze ziekte zou kunnen hebben, neem dan contact op met ons team van specialisten contacteer ons. Pijn waardoor u geen normaal leven kunt leiden, is niet normaal en vereist medische aandacht